Świadczenie pielęgnacyjne
ŚWIADCZENIE PIELĘGNACYJNE
Od dnia 2024-01-01 świadczenie pielęgnacyjne funkcjonuje równolegle w dwóch wariantach: według „starych” zasad obowiązujących do dnia 2023-12-31 oraz według “nowych” zasad obowiązujących od dnia 2024-01-01.
Zgodnie ze „starymi” zasadami, świadczenie pielęgnacyjne było przyznawane z powodu rezygnacji lub niepodejmowania przez opiekuna zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny. Niepełnosprawność osoby, nad którą sprawowana jest opieka musiała powstać przed ukończeniem 18 roku życia. Osoba sprawująca opiekę nie mogła pracować ani łączyć pobierania świadczenia pielęgnacyjnego z innymi świadczeniami np. emerytalno-rentowymi. Świadczenie jest wypłacane przez okres ważności orzeczenia o niepełnosprawności, również na osoby pełnoletnie.
Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na zasadach obowiązujących do 31 grudnia 2023r. ustala się na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. Natomiast w przypadku ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na zasadach obowiązujących od 1 stycznia 2024 r. prawo do świadczenia ustala się na okres wydania orzeczenia niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności nie dłużej niż do 18 roku życia osoby z niepełnosprawnościami.
Osoby, którym przed 1 stycznia 2024 r., albo nawet po tej dacie, ale, na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., przyznane zostało co najmniej do dnia 31 grudnia 2023 r. prawo do świadczenia pielęgnacyjnego zachowują, na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., prawo do świadczenia nie dłużej jednak niż do końca okresu, na który prawo zostało przyznane.
Ponadto osoby, zachowują prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., również w przypadku, gdy osobie, nad którą sprawują opiekę zostało wydane nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności. Warunkiem zachowania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego będzie złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności, a następnie złożenie wniosku o ustalenie prawa do świadczenia w terminie 3 miesięcy, licząc od wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności.
„Nowe” zasady obowiązujące od dnia 2024-01-01:
- świadczenie pielęgnacyjne przysługuje tylko do ukończenia przez osobę z niepełnosprawnościami 18 roku życia,
- opiekun osoby niepełnosprawnej może pracować lub pobierać emeryturę/ rentę,
- świadczenie można pobierać na więcej niż jedną osobę niepełnosprawną np. 2 dzieci (kwota świadczenia będzie zwiększona o 100 % na każdą kolejną osobę pozostającą pod opieką).
Od dnia 2024-01-01 świadczenie pielęgnacyjne przysługuje:
- matce albo ojcu,
- innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom,
- opiekunowi faktycznemu dziecka rozumianemu jako osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka),
- rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego,
jeżeli sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielniej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji (art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych).
Negatywną przesłanką do otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego będzie przyznane prawo do świadczenia wspierającego.
Od dnia 2025-01-01 świadczenie pielęgnacyjne przysługuje w wysokości 3287,00 zł miesięcznie.
Kwotę świadczenia pielęgnacyjnego przysługującą za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje. Kwotę świadczenia przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę.
Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego podlega corocznej waloryzacji.
Świadczenie pielęgnacyjne na zasadach obowiązujących od dnia 2024-01-01 nie przysługuje, gdy:
- osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia
4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
- osoba wymagająca opieki została umieszczona lub przebywa w domu pomocy społecznej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, o której mowa w przepisach o pomocy społecznej, zakładzie karnym, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym albo schronisku dla nieletnich;
- osoba wymagająca opieki jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;
- na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;
- na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów.
Wymagane dokumenty:
W celu otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego należy złożyć wniosek oraz dołączyć do niego następujące dokumenty:
- zaświadczenie sądu rodzinnego lub ośrodka adopcyjnego o prowadzonym postępowaniu sądowym w sprawie o przysposobienie dziecka;
- zaświadczenie organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, powiatowego centrum pomocy rodzinie albo podmiotu, o którym mowa w art. 190 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, o umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym. Jeśli jesteś dyrektorem placówki/ośrodka dołącz także dokument potwierdzający sprawowanie funkcji dyrektora;
- inne dokumenty, w tym oświadczenia niezbędne do ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego;
- oświadczenie o sprawowaniu opieki nad dzieckiem (druk dostępny w zakładce dokumenty do pobrania);
- oświadczenie o ubezpieczeniu zdrowotnym (druk dostępny w zakładce dokumenty do pobrania);
- informacja o okresach składkowych i nieskładkowych ERP-6 (druk dostępny w zakładce dokumenty do pobrania);
Na potrzeby prowadzonego postępowania organ ma prawo wezwać o inne dokumenty potrzebne do rozpatrzenia wniosku.
Od decyzji w sprawie ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego przysługuje prawo wniesienia odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Zielonej Górze w terminie 14 dni od daty jej otrzymania. Odwołanie wnosi się za pośrednictwem tut. organu.
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych
- ustawa z dnia 14 czerwca 1960r. – Kodeks Postępowania Administracyjnego
- Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 6 lipca 2023 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o przyznanie świadczeń rodzinnych oraz zakresu informacji, jakie mają być zawarte we wniosku i oświadczeniach o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych (Dz. U. z 2023 r, poz.1340)
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 sierpnia 2024 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny i specjalny zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych oraz wysokości zasiłku dla opiekuna (Dz.U. z 2024r. poz. 1238)
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 września 2010 r. w sprawie formy opieki medycznej nad kobietą w ciąży, uprawniającej do dodatku z tytułu urodzenia dziecka oraz wzoru zaświadczenia potwierdzającego pozostawanie pod tą opieką